Stres Kontrolü İçin 8 İpucu

Yoğun iş yaşamı, çocuklu hayat, ekonomik durum, yeni bir işe başlamak gibi durumlar, kişiyi strese sürükleyebilir. Beklenmedik ya da benlik duygusunu tehdit eden olaylar yaşandığında ya da kişinin hayatı üzerindeki kontrolünün kaybolduğu anlarda da stres duygusu tetiklenebilir. Herkesin stresle başa çıkma şekli birbirinden farklı olabilir. Kişinin karakterine, yaşadığı olaylara, yaşam tarzına, sosyo-ekonomik koşullarına bağlı olarak stresle başa çıkma becerisi değişiklik gösterebilir.⁽¹⁾

Stres Nedir?

Stres, kişinin yaşadığı beklenmedik değişikliklere ya da zorluklara karşı vücudun verdiği doğal bir tepkidir. Bu tepkiler vücudun yeni durumlara uyum sağlama becerisinin gelişmesine yardımcı olur. Aslında bir bakıma kişinin zorluklarla ve yeniliklerle baş etmesini kolaylaştırdığından yaşama bağlayıcıdır denilebilir. Stres anında vücut, birtakım hormonlar salgılar. Kısa dönemde kişinin her an tetikte olmasını sağlayan bir gerginlik hissi oluşturabilir ve tehlikelere karşı önlem almasını kolaylaştırabilir. Örneğin sınav stresi öğrencinin motive olmasını sağlayabilir ve ders çalışma isteğini artırabilir. Dik yokuştan aşağı kaydığınızda ya da aniden frene bastığınızda yaşadığınız his de strestir. Ancak stres kalıcı hale geldiğinde sağlık açısından pek çok sorunu da beraberinde getirebilir.^(2,3)

Stresi Azaltmaya Neler Destek Olabilir?

Yaşam tarzınızda yapacağınız birkaç ufak tefek değişiklik stresle baş etmenize yardımcı olabilir. Stres kontrolü için kullanabileceğiniz bazı durumları sizler için derledik:

• Gün içinde birkaç dakikanızı yoga, tai chi, nefes egzersizleri, kas gevşetme hareketleri ve meditasyon gibi aktivitelere ayırabilirsiniz.
• Yeterli ve dengeli bir beslenme programını takip edebilirsiniz. Kahve, çay gibi uyku kalitenizi bozan besinlerden ve alkol, sigara gibi genel sağlık durumunuzu tehdit eden zararlı alışkanlıklardan uzak durabilirsiniz.
• Düzenli fiziksel egzersiz yapabilirsiniz. Yürüyüş, koşu, yüzme gibi aktiviteleri haftanın birkaç günü yapmayı deneyebilirsiniz.
• Pozitif düşünerek, hayatınızın güzel kısımlarını görmeye çalışabilirsiniz.
• Her şeyi kontrol etmekten vazgeçmeyi deneyebilirsiniz, değiştiremeyeceğiniz durumlar için endişelenmek yerine kabullenmeyi deneyebilirsiniz.
• Çok meşgul ya da stresli olduğunuz anlarda dahi kendinizle ilgilenmeyi ihmal etmemeye dikkat edebilirsiniz.
• İstemediğiniz tekliflere ve kapasitenizi aşan ek sorumluluklara “hayır” demeyi deneyebilirsiniz.
• Sizi mutlu eden, huzur veren, dinleyen ve duygusal destek sağlayan kişilerle iletişim kurmayı deneyebilirsiniz.^(2,4)

Stres Kontrolü Nasıl Yapılır?

Stresten tamamen uzak bir yaşam mümkün değildir. Ancak stres kontrolü ile stresin vücut üzerindeki bazı etkilerini azaltabilirsiniz. Stres kontrolü için aşağıdaki yöntemleri deneyebilirsiniz:

Stres Kaynağını Bulabilirsiniz

Strese neden olan faktörleri ya da sizi strese sokan hisleri belirlemek, stres kontrolünün en önemli adımını oluşturur. Örneğin trafik sıkışıklığı sizi strese sokuyorsa, kendi aracınızı kullanmak yerine toplu taşıma araçlarını kullanabilirsiniz. Bu değiştirilebilir bir durum. Ancak iş yerinde stresli bir ortama sahipseniz, böyle bir durumda amirinizle konuşabilir, sorumluluk ve görevlerin bir kısmını diğer iş arkadaşlarınızla paylaşmayı önerebilirsiniz. Eğer ev işleri ve evdeki sorumluluklarınız sizi zorluyorsa bu durumda diğer aile üyelerinden yardım isteyebilirsiniz. Kısacası strese neden olan faktörleri azaltmak için alternatif yollar belirleyebilirsiniz.⁽⁵⁾

Olumlu Düşünmeye Odaklanabilirsiniz

Kişi stresli olduğunda genellikle negatif olmaya meyilli olabilir. Böyle bir durumda olaylar karşısında olumlu bir tutum sergilemeyi deneyebilirsiniz. Yaşamınızda değiştiremeyeceğiniz yeniliklere pozitif yaklaşırsanız kontrolü ele geçirebilirsiniz. Bunun için;

• Sakinleşin ve anı yakalayın. Derin bir nefes alarak olay anında farkındalığınızı arttırabilirsiniz.
• Strese neden olan durumu farklı bakış açılarıyla ele almaya çalışın. Sorunun çözümü için alternatifler oluşturabilirsiniz. Mantığınız doğrultusunda en kabul edilebilir ve uygulanabilir olanını seçebilirsiniz.
• Seçiminizin arkasında durabilir , sonuçlarını düşünerek hareketlerinizi ona göre belirleyebilirsiniz.

Stres kontrolü sayesinde hayat kalitenizi arttırmaya destek olabilir, olaylar karşısında daha güçlü durmayı öğrenebilir ve hem fiziksel hem de ruhsal sağlığınızın korunmasına yardımcı olabilirsiniz.