Odaklanmayı Yeniden Kazanma: Odaklanmanızı Geliştirmenin Yolları

Okulda, işte ya da günlük hayatın farklı koşuşturmacalarında, kişinin başarısını, verim almasını etkileyen en önemli unsur odaklanma yeteneği olabilir. Peki, odaklanma nedir?Odaklanma, kişinin içinde bulunduğu anda ilgilendiği konu ya da nesne dışındaki tüm uyaranlara kendini kapatarak bir konu ya da nesneye karşı uyguladığı zihinsel çaba olarak tarif edilebilir. Kişinin dikkatini kontrol edebilme yeteneği olarak da tanımlanabilen odaklanma kabiliyetindeki azalma kişinin karar verme yeteneğini etkileyebilir.^{(1) (2) (3)} Odaklanma problemi hakkında daha detaylı bilgiler için yazımızı okumaya devam edebilirsiniz.

Odaklanma Sorunu Nedir?

Hemen herkes hayatının bir döneminde odaklanma sorunu yaşayabilir. İş yerinde yapılması gereken bir göreve hazırlanırken ya da önemli bir sınava çalışırken odaklanma konusunda zorlanabilir.Kişi bazı zamanlarda ilgilendiği bir konuya, tamamlamayı düşündüğü bir işe ya da çalışmak zorunda olduğu derse dikkatini vermekte zorlanabilir. Olayları algılayabilme, değerlendirme ve karar verme süreçleri gecikebilir. Bu durum yanlış anlamalar, yanlış yorumlamalara yol açabilir. Ders çalışırken odaklanma sorunu öğrencinin okul hayatının olumsuz etkilenmesine neden olabilir. ^(2)(3)(4)

Odaklanma Sorunu Nedenlerinden Bazıları Şunlar Olabilir:

Sağlıksız beslenme, uyku düzensizlikleri gibi yaşam tarzı alışkanlıkları odaklanma sorununa neden olabilir. ^(2)(3)(4)Odaklanma sorununa neden olan faktörler arasında şunlar yer alabilir:

Uyku Sorunları

Uyku, vücudun hem fiziksel hem de psikolojik anlamda tamamen dinlenme halinde olduğu özel bir süreçtir. Yetersiz ya da kalitesiz uyku odaklanma yeteneğinde azalmaya neden olarak öğrenme bozukluklarına yol açabilir. ⁽⁵⁾

Sağlıksız Beslenme

Odaklanma, beyin fonksiyonlarının sağlıklı işleyişi ile yakından ilgilidir. Kişinin hem zihinsel hem de fiziksel açıdan iyi olabilmesi için yeterli ve dengeli bir beslenme programını takip etmesi oldukça önemlidir.

Aşırı Stres

Aşırı stres kişide enerji dalgalanmaları, iştah değişiklikleri, dikkat dağınıklığı, uyku problemleri gibi durumlara yol açabilir.

Odaklanma Sorunu Belirtileri Nelerdir?

Odaklanma sorunu her insanda farklı semptomlara neden olabilir. Genel olarak odaklanma sorunu belirtileri arasında aşağıdakiler sıralanabilir:

● Odaklanma sorunu, karar verme ve olayları değerlendirme yeteneğinde azalmalara yol açabilir.

● Dikkatini bir noktaya toplamada zorlanmaya neden olabilir.

● Birden fazla işi aynı anda yapmak güçleşebilir.

● Herhangi bir konuya, olaya, derse ya da işe odaklanmak için yeterli fiziksel ve mental enerjiyi sağlamakta zorlanılabilir.⁽¹⁾

Odaklanma Sorunu Nasıl Desteklenir?

Odaklanma sorunu genelde geçici bir durum olabilir. Yaşam tarzında yapacağınız değişiklikler odaklanma sorunun desteklenmesi için yeterli olabilir. Odaklanma sorunu için yapabileceğiniz yaşam tarzı değişiklikleri aşağıdakileri kapsayabilir:

Uyku Düzeni

Vücudun tam anlamıyla dinlenebildiği özel bir dönem olan uyku sürecini daha kaliteli hale getirebilirsiniz. Her gün aynı saatte yatakta olmayı hedefleyebilir ve uykuya dalmak için yatak odasını konforlu hale getirebilirsiniz. Örneğin yatak odasının karanlık olmasına, belirli bir ısı düzeyini korumaya ve yatmadan önce ılık bir duş almaya dikkat edebilirsiniz. Yetişkinlerin günde en az 7-8 saat ve çocukların günde en az 9-14 saat uyku süresine ihtiyaç duyduğu bilinmektedir. ^(4)(6)(7)(8)

Sağlıklı Beslenme

Vücut fonksiyonlarının tam olarak yerine getirilebilmesi için hücrelerin, ihtiyaç duyduğu enerji ve besin öğelerinin sağlanması önemlidir. Yaşınıza, sağlık durumunuza, boy ve kilonuza uygun yeterli ve dengeli bir beslenme programını takip ederek hem fiziksel hem de zihinsel performansı destekleyebilir, odaklanma sorunun üstesinden gelmeyi başarabilirsiniz. Sağlıklı beslenmenin olmazsa olmazı su tüketimine de dikkat etmeniz vücudun sıvı elektrolit dengesinin sağlanmasına yardımcı olabilir. Gün boyu belirli aralıklarla su içerek dehidrasyonun önlenmesine ve odaklanma sorunun azalmasına katkıda bulunabilirsiniz. ^(4)(6)(7)(8)

Düzenli Egzersiz

Düzenli egzersizin tüm vücut sistemleri üzerinde olumlu etkileri vardır. Spor yapma ile bilişsel yetenek ve özellikle dikkat arasında doğrudan bir ilişki olduğu bilinmektedir. Düzenli egzersiz yaparak beyin fonksiyonlarının düzenlenmesini sağlayan, stresi azaltan ve uyku kalitesini artıran fonksiyonlarınızı destekleyebilirsiniz. Fiziksel egzersizlere ek olarak farkındalığı artıran mindfulness, meditasyon, nefes teknikleri gibi odaklanma egzersizleri yaparak odaklanma yeteneğinizi destekleyebilirsiniz. ^(4)(6)(7)(8)