Güne Enerjik Bir Başlangıç
Beyin başta olmak üzere tüm vücudun işlevlerini tam olarak yerine getirebilmesi için dinlenmesi gerekir. Uyku, vücudun yeniden şarj olmasını sağlar ve sizi yeni gün için hazırlar. Yetişkin bir kişinin günlük uyku ihtiyacı, 7-9 saat arasındadır. Kişi yeterli süre uyumadığında odaklanma becerilerinde bozulma yaşanabilir.(1) Yeterli uykuya rağmen sabahları kalkmakta zorluk yaşanıyor ve bu durum gün içinde halsizlik, isteksizlik şeklinde devam ediyorsa “Neden yorgun uyanıyorum?” sorusu akılları kurcalamaya başlayabilir.
Sabahları Yorgun Kalkmanın Nedenlerinden Bazıları
Sabahları yorgun uyanmak yaygın görülen bir durumdur. Pek çok kişi bir fincan kahve ya da duş ile sabah yorgunluğunun üstesinden gelmeye çalışır. Ancak günün ilerleyen saatlerinde kendinizi yorgun hissetmeye devam ediyorsanız yorgunluğun nedenlerini araştırmanızda ve bir sağlık profesyoneline danışmanızda fayda var. Sabahları yorgun uyanmanın nedenlerinden bazılarını inceleyelim:
Uyku Kalitesinin Düşüklüğü
Vücudun tam anlamıyla dinlenebilmesi ve sabahları yorgun uyanmamak için uyku kalitesi oldukça önemlidir. Uyku kalitesini düşüren nedenler aynı zamanda sabah yorgunluğuna da yol açabilir. Bu nedenler şöyle sıralanabilir:
- Düzenli bir uyku ve yatma rutininin olmaması
- Gün içinde 30 dakikayı aşan gündüz şekerlemeleri
- Yatarken televizyon izlemek, cep telefonu ya da bilgisayar kullanmak
- Yatak odasının çok sıcak, çok aydınlık ya da çok gürültülü olması
- Yatağın ve/veya yastığın rahatsız olması(3)
Yeme ve İçme Alışkanlıkları
Gündüz tüketilen besinlerden bazıları, uykuya dalmayı zorlaştırabilir. Sindirim sistemindeki bazı problemler, uyku kalitesini etkileyerek sabahları enerjik kalkmanızı engelleyebilir. İhtiyaç duyulan karbonhidrat miktarından fazlasını yemek, sindirim sisteminin normal fonksiyonlarını etkileyebilir. Ayrıca bazı besinleri yatmadan önce tüketmek daha geç uykuya dalmanıza ya da uyku derinliğinin azalmasına neden olarak uyku yetersizliği meydana getirebilir. Çok fazla kafein tüketmek uyku kalitenizi olumsuz etkileyebilir. Kahve, çikolata ve bazı bitkisel çaylar da kafein içerir. Yatma saatine yakın saatlerde aşırı sıvı tüketmek gece boyunca idrara çıkma sayısını arttırabilir. Bu durum da uyku kalitesini olumsuz etkileyebilir.(4)
Stres
Yoğun iş temposu, trafik, yeni bir iş gibi sosyal yaşamın getirdiği yaşam tarzı stresinizi artırabilir. Gün içinde yaşanan stres, uykuya dalmanızı ve devam etmenizi engelleyebilir.
GÜNE ENERJİK BAŞLAMAK İÇİN ÖNERİLER
Sabahları dinç uyanmak için yaşam tarzınızda değişiklikler yapmanız gerekebilir. Bu değişiklikler neler olabilir:
- Düzenli egzersiz yapmak, uyku kalitesinin artmasına katkıda bulunabilir. Ancak sabahları yorgun uyanmamak için yatma saatine yakın yorucu egzersizlerden kaçınmalısınız.
- Gün içinde doğal güneş ışığından faydalanmak, vücudun iç saatinin düzenlenmesine yardımcı olabilir. Sabahları enerjik olmak için güneşli günlerde kısa yürüyüşler yapabilirsiniz.
- Yatmaya yakın yağdan zengin, aşırı baharatlı ve tuzlu yiyeceklerden uzak durmak sindirim sisteminizin doğal bir şekilde işlemesine yardımcı olur. Yeterli ve dengeli bir beslenme programına uymak da gün boyu enerjik hissetmenize katkı sağlar.
- Yatmadan önce çikolata, kahve, enerji içeceği gibi kafein içeren besinlerden ve alkolden uzak durmak uyku kalitenizi artırarak sabahları dinç kalkmanızı sağlayabilir.
- Yatak odanızın ideal sıcaklıkta olmasına dikkat edebilir, mümkünse ışıksız bir ortamda uyumayı deneyebilirsiniz. Böylece uykuya dalmanız kolaylaşabilir.(5)
- Yatmadan en az yarım saat önce cep telefonu, tablet gibi teknolojik cihazları kullanmayı bırakarak uyku kalitenizi arttırabilirsiniz.(6)
- Meditasyon, iç huzuru artırarak zihin ve bedeni sakinleştiren bir rahatlama tekniğidir. Yatmadan önce birkaç dakikanızı ayırarak meditasyon yapabilir ve kaliteli bir uykunun ardından güne enerjik başlayabilirsiniz.(7)
Kaynakça
1 https://www.sleepfoundation.org/how-sleep-works/why-do-we-need-sleep Son Erişim Tarihi: 27.12.2021
2 https://puffy.com/blogs/wellness/5-reasons-you-re-waking-up-tired-how-to-revitalize-your-morning-again Son Erişim Tarihi: 27.12.2021
3 https://www.medicalnewstoday.com/articles/waking-up-tired#causes Son Erişim Tarihi: 27.12.2021
4 https://www.healthline.com/health/waking-up-tired Son Erişim Tarihi: 27.12.2021
5 https://www.healthline.com/health/morning-fatigue-remedies Son Erişim Tarihi: 27.12.2021
6 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7320888/ Son Erişim Tarihi: 27.12.2021
7 https://www.healthline.com/health/meditation-for-sleep Son Erişim Tarihi: 27.12.2021